Vücudumuzdaki yapısal ve işlevsel fonksiyonlarda düzenleyici olarak görev alan organik moleküller olan vitaminler, sağlığımız için büyük önem taşımaktadır. K vitamini, vücudumuzdaki birçok metabolizmada önemli görevlere sahip bir vitamindir. Vitamin K1 (filokinon) ve Vitamin K2 (menakinon) olmak üzere 2 ana K vitamini türü bulunmaktadır. Ayrıca sentetik olarak elde edilmekte olan K3 vitamini de mevcuttur (1). Günlük olarak diyetlerden rahatça sağlanabilen K vitamini eksikliği halinde ciddi problemlere yol açmaktadır. Bu nedenle K vitamininin takibinin yapılması önemlidir.
K Vitamini Nedir, Ne İşe Yarar?
Yağda çözünen ve karaciğerde depolanabilen bir vitamin olan bu vitamin, vücudumuzda kanın pıhtılaşması gibi olaylarda etkili (2), birçok proteinin fonksiyonu için gerekli olan bir vitamindir. İsmini kan koagülasyonundaki öneminden alan K vitamini, kan koagülasyonunda kritik bir öneme sahiptir. Ayrıca son yıllarda yapılan çalışmalar, bu vitaminin kemik metabolizması için de önemli bir kofaktör olduğunu ortaya koymaktadır (3).
Öte yandan K vitamininin eksikliğinde görülen hastalıklar olduğu bilinmektedir. Ancak K vitamini eksikliği belirtileri nadiren görülür. Bu belirtiler vücut bağırsak yolundan vitamin K düzgün bir şekilde alınmadığında veya kilo kaybı ameliyatı geçirmiş kişiler ve yeni doğanlarda ortaya çıkmaktadır (4). K vitamininin eksikliğinin giderilmesi halinde ise ortaya çıkan semptomların da kaybolması beklenmektedir.
K Vitamini Faydaları
Vitamin K, vücudumuzun işleyişi için büyük önem taşımaktadır. Kan koagülasyonunda görev alan K vitamini, pıhtılaşmayı düzenler, yaraların çabuk iyileşmesini sağlar ve aşırı kanamanın önüne geçer. Damarlarda birikimi önleyerek tansiyon riskini düşürür. Kemik metabolizmasında da görev aldığı bilinmekte olan K vitamini, birçok kemik hastalığının ve osteoporozun önlenmesinde etkilidir. Ayrıca düzenleyici görevi sayesinde K vitamininin cilde faydaları bulunduğu bilinmektedir (1). Yenidoğan bebeklerde K vitamininin eksikliğine bağlı olarak geç hemorajik hastalığı görülebildiği (5), bu sebeple ülkemizde yenidoğanlarda K vitamininin rutin kullanımı olduğu bilinmektedir (6). K vitamininin faydaları, yenidoğanlar da dahil olmak üzere tüm yaş grupları için büyük önem taşımaktadır.
Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği’ne göre, 4 yaş ve üzeri sağlıklı bireyler için Beslenme Referans Değeri olan 75 mcg / gün tüketildiği koşullarda K vitamini:
- normal kan pıhtılaşmasına,
- normal kemiklerin korunmasına,
katkıda bulunur (7).
Vitamin K Ne Zaman Alınmalı?
K vitamini eksikliği tespit edildiğinde, ağız yolu veya damar yoluyla takviyesi yapılmaktadır. Takviyenin şekli, sıklığı ve dozu gibi durumlara doktorların karar vermesi uygun olacaktır.
K Vitamini Nasıl Alınır?
Önerilen günlük vitamin K dozları, çeşitli yaş gruplarına göre farklılıklar göstermektedir. Günlük ihtiyaç; yetişkin erkekler için 80 mcg, kadınlar için 65 mcg, bebekler için 5-10 mcg, çocuklar için 15-20 mcg’dir (8). Yeterli miktarda yeşil yapraklı sebzelerin tüketilmesi, vücuda K vitaminin alınmasını sağlayacaktır (4). Ancak eksikliği halinde farklı formlarda vitamin K takviyeleri kullanılabilir. Bu anlamda ihtiyacınız olan vitamin K formunu sizin için en iyi doktorunuz belirleyecektir.
K Vitamini Çeşitleri
K vitamini, kaynaklarına göre farklılık göstermek üzere 3 tür olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlar K1 vitamini (filokinon), K2 vitamini (menakinon) ve K3 vitamini (menadion) olarak listelenmektedir. K1 vitamini daha çok yeşil yapraklı sebzelerden sağlanılırken, K2 bağırsak bakterileri tarafından üretilmekte, K3 vitamini ise sentetik olarak elde edilmektedir. K vitamini bulunan besinlerin ıspanak, kara lahana, maydanoz, brüksel lahanası, brokoli ve marul gibi özellikle yeşil yapraklı sebzeler olarak bildiğimiz gıdalar olduğu bilinmektedir (6). Listelenen ve K vitamini içeren besinler, aslında vitamin K türlerinden gıda kaynaklı olan K1 vitaminini içermektedir. Bu besinler dışında alternatif olması adına K vitamini hangi besinlerde bulunur sorusuna cevap olarak kereviz, kanola yağı, ton balığı ve yaban mersini örnekleri verilebilir (9).
Vitamin K1
Filokinon olarak da adlandırılan K1 vitamini, 3 türü bulunan K vitaminlerinden biridir. Ispanak, kara lahana, maydanoz, brüksel lahanası, brokoli ve marul gibi yeşil yapraklı sebzelerde bulunan Vitamin K1, gıda kaynaklı olan tek vitamin K türüdür. K1 vitamini, insan vücudunda kanın pıhtılaşması için çok önemlidir (6).
Vitamin K2
Menakinon olarak da adlandırılan K2 vitamini, 3 türü bulunan K vitaminlerinden biridir. İnsan vücudunda önemli görevlere sahip bir vitamin çeşididir demek yanlış olmayacaktır. Bağırsak bakterileri tarafından üretildiği bilinen K2 vitamini, insanlar tarafından hayvansal kaynaklı olmak üzere de elde edilmektedir. K2 vitaminin iyi bilinen 2 çeşidi bulunur. Bunlar hayvanlardan elde edilen MK-4 ve bakterilerin bağırsağımızda sentezlediği MK-7’dir (6).
En İyi K Vitamini Takviyesi / Markası
Zengin bir diyetle birlikte vitamin K, günlük olarak rahatça karşılanabilmektedir. Ancak bazı durumlarda K vitamininin ihtiyacı doğabilmektedir. Bu noktada güvenilir ve orjinal takviyeleri kullanmak oldukça önemlidir. Ancak belirtilmelidir ki; “en iyi K vitamini takviyesi veya markası”, vücudunuzun ihtiyaçları tespit edildikten sonra uzmanınız tarafından önerilen takviyedir.
Bikalite olarak; ürünlerin kalite ve onay belgelerinin kontrolünü sağlıyor, bu ürünleri orjinal olarak üreticisinden veya distribütöründen temin ederek size ulaştırıyoruz. Uzmanınızın önerisi ile satın almayı düşündüğünüz K vitamini takviyesi ürünlerini Bikalite’den güvenle temin edebilir ve deneyimlerinizi bizimle paylaşarak gelişimimize katkıda bulunabilirsiniz.
Kaynakça:
- Vitamin K Nedir? Hangi Besinlerde Bulunur? Eksikliği ve Faydaları
- K_Vitamini Tanım Etkinliği
- Gaziantep Medical Journal » Submission » Vitamin K ve Osteoporoz
- Vitamin K - Consumer
- Yenidoğanlarda Vitamin K Eksikliğine Bağlı İntrakranial Kanama
- Vitamin K: Double Bonds Beyond Coagulation Insights into Differences between Vitamin K1 and K2 in Health and Disease
- Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği (No: 2013/49)
- Vitaminler Mineraller ve Sağlığımız
- Warfarin and Vitamin K | Michigan Medicine
Uyarı Metni
