C vitamini veya diğer adıyla askorbik asit, besin veya gıda takviyeleri ile günlük olarak dışarıdan alınması gereken, suda çözünebilen, insan vücudu tarafından üretilemeyen ve depolanamayan bir vitamin türüdür. İnsan vücudunun temel ihtiyaçlarını karşılaması açısından son derece önemlidir.

Askorbik Asit / C Vitamini Nedir, Ne İşe Yarar?

İnsan vücudunun dışarıdan almaya ihtiyaç duyduğu vitaminlerden biri olan vitamin C, askorbik asit olarak da bilinmektedir. Hava ile kolay bir şekilde okside olur, ışıkla temasta rengi koyulaşır ve ısıya karşı da dayanıksızdır (1). İnsan vücudu, askorbik asit biyosentezinin son reaksiyonunu katalizleyen gulonolakton oksidaz enzimi olmaması nedeniyle C vitaminini üretemez (2). Bu sebeple C vitamininin besinlerle veya takviye edici gıdalar ile alınması gerekmektedir. C vitamininin başlıca rolü, doku bağlarını tutan ana protein maddesi olan kollajeni üretmek ve bağışıklık sistemi fonksiyonlarına destek olmaktır (2).

Vitamin C, suda eriyebilen bir vitamin olup vücutta antioksidan görevi görür ve vücudun mikroplara karşı direncini arttırarak bağışıklık sistemini güçlendirir (3). Vitamin C suda çözünen bir vitamin olduğundan suda erimesi ile vücutta depolanmaz ve fazlası idrarla dışarı atılır. Bunun yanında, vücutta bağ doku sağlığının korunmasına yardımcı olan askorbik asit kan damarları, diş, diş eti, cilt, kemik ve eklemlerin oluşumu ve sağlam kalmasında rol oynar (2). Ayrıca, vitamin C vücuttaki dokuların yenilenmesi ve yaraların iyileşmesine de yardımcı olmaktadır.

C vitamini eksikliğinde bağışıklık sistemi zayıflığı, kanser, ülser, kalp ve damar hastalıkları daha sık görülmekle birlikte, bu vitaminin eksikliği vücutta skorbüt hastalığına neden olabilmektedir. Bu hastalıkta diş eti kanamaları, ciltte morarma, eklem ağrısı, nefes darlığı, uyuşukluk görülür (4).

C vitamininin diğer takviyelerdeki formları arasında sodyum askorbat, kalsiyum askorbat, diğer mineral askorbatları ve biyoflavonoidlerle kombine askorbik asit yer almaktadır. C vitamininin tablet formatı genellikle efervesanlardır (suda eritilen tabletler) (3). Bunların dışında, vitamin C ampulu ve serumu şeklinde de mevcuttur.

C Vitamini Faydaları

C vitamininin insan vücudunda birçok önemli görevi vardır. Bağ dokularını bir arada tutma, kan yapımı için gerekli olan demir ve folik asidin kana geçmesi ve kullanımını arttırarak kansızlığı önleme ve kollajen, hormon, safra asidi, serotonin ve DNA molekülü gibi kritik moleküllerin sentezinde görev alarak insan vücuduna önemli faydalar sağlamaktadır (5). C vitamini immün sistemde rol oynayarak bağışıklık sistemini güçlendirir, vücudun mikroplara karşı direncini arttırır. Bu sayede kronik hastalıklar, zehirlenmeler ve ateşli hastalıklarda vücudu korumayı sağlar. Damar çeperlerini güçlendirerek vücutta kanamaya ve gözde katarakt oluşumuna engel olur (6). Ayrıca C vitamini alımı meme kolon ve mide kanseriyle de ters orantılıdır (7).

Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği’ne göre, 4 yaş ve üzeri sağlıklı bireyler için Beslenme Referans Değeri olan 80 mg / gün tüketildiği koşullarda Vitamin C veya diğer adıyla askorbik asit;

yoğun fiziksel egzersiz sırasında ve sonrasında bağışıklık sisteminin normal fonksiyonunun korunmasına,
kan damarlarının normal fonksiyonu için gerekli olan normal kolajen oluşumuna,
kemiklerin normal fonksiyonu için gerekli olan normal kolajen oluşumuna,
kıkırdağın normal fonksiyonu için gerekli olan normal kolajen oluşumuna,
diş etlerinin normal fonksiyonu için gerekli olan normal kolajen oluşumuna,
cildin normal fonksiyonu için gerekli olan normal kolajen oluşumuna,
dişlerin normal fonksiyonu için gerekli olan normal kolajen oluşumuna,
normal enerji oluşum metabolizmasına,
bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna,
yorgunluk ve bitkinliğin azaltılmasına,
E vitamininin indirgenmiş formunun yeniden oluşmasına katkıda bulunur.
Demir mineralinin emilimini artırır (8).

C Vitamininin cilde faydaları

C vitamininin vücuda birçok etkisinin yanı sıra cilt açısından da oldukça önemli faydalara sahip olduğu farklı bilimsel kaynaklarda işaret edilmektedir. Cilt için C vitamini, beyaz kan hücrelerinin daha etkili çalışmasına yardımcı olabilir ve böylelikle cildin savunma sistemini güçlenerek yara gibi deforme olmuş kısımlar daha hızlı iyileşme gösterebilir. Kolajen üretimini destekleyen vitamin C ile cilt kendini onarabilir ve bu durumda yaralar, sivilce izleri, güneş lekeleri gibi sorunlar daha kolay bir şekilde giderilmiş olur (2). Kolajen, dokuları oluşturmak için bağlayarak bedeni bir arada tutan birincil maddedir. İnsan vücudunun kemik, cilt, tendon, diş ve kan damarları gibi her kısmında bulunan kolajenin oluşumunda C vitamini büyük bir role sahiptir (2).

C vitamininin yüze faydaları

Bağ dokusu ve yaraların iyileşmesinde önemli bir rol oynayan C vitamini, serbest radikallerin cilt ve vücut üzerindeki zararlı etkilerini de geciktirir. Özellikle ciltte serum şeklinde kullanımı etkili ve yaygındır. C vitamini serumunun ciltte kullanımı şu şekilde sıralanabilir:

Kolajen sentezini arttırması ile cilt üzerinde anti-aging etkisi gösterebilir. C vitamini serumunun kolajen sentezini arttırması ile cildin nemi, görünümü ve dokusu iyileşebilir ve ciltteki kırışıklıklar ve yaşlanma belirtileri azalarak deri gençleşir. Bunun yanında vitamin C, melanin oluşumunu azaltarak ciltte pigmentasyonu azaltır. Böylelikle ciltte oluşacak renk farklılıklarının önüne geçer ve cilt lekeleri ile savaşır. C vitamini serumu sayesinde daha ışıltılı ve sağlıklı bir cilt elde edilebilir. Ayrıca güçlü bir antioksidan olan C vitamini, serbest radikallerin oluşmasıyla zarar görmüş hücrelerini onararak cildi güneş ışınları gibi çevresel faktörlerden oluşmuş deformasyonları iyileştirebilir ve bunlardan koruyabilir.

C Vitamini Ne Zaman ve Ne kadar Alınmalı?

Suda çözünen vitaminler vücut tarafından en iyi şekilde aç karnına emilmekte olup, bu grupta bulunan C vitamininin günün herhangi bir saatinde alınması oldukça güvenlidir (9).

National Institues of Health’a göre askorbik asit suda çözünen bir vitamin olup vücutta depolanamadığı için günlük olarak alınması gereklidir. 14-18 yaş arası genç erkeklerin 75 mg, genç kadınların ise 65 mg C vitamini alması gerekir. Yetişkin erkeklerde günlük olarak alınması gereken C vitamini dozu yaklaşık 90 mg, kadınlarda ise yaklaşık 75 mg'dir. Sigara ve alkol tüketenlerin günlük C vitamini ihtiyacı diğer kişilere göre daha fazla olduğundan bu kişilerin günlük olarak 35 mg daha fazla vitamin C alması gereklidir. Gebe kadınların 85 mg, emziren annelerin ise günlük olarak 120 mg C vitamini alması önerilir (3).

C Vitamini Nasıl Kullanılır?

Askorbik Asitin en yaygın hali suda çözünen tabletleridir. Kullanılacak suyun oda sıcaklığında veya soğuk olması önerilmektedir. İdeal kullanım zamanı kullanılan markaya göre farklılık gösterebileceğinden kutudaki talimatlara uyulmalıdır.

C vitamini serumu ise cilt temizlenip kir ve makyajdan arındırıldıktan sonra kullanılmalıdır. Damlalıklı şişeler halinde sunulan serumlar az miktarda yüze damlatılıp, parmak uçları ile nazik dairesel masaj hareketleriyle serum cilt tarafından iyice emilene dek cilde yedirilmelidir. Gün içinde kaç kere ve dozaj olarak ne kadar kullanmanız gerektiği konusunda talimatlara uymanız önerilmektedir.

En İyi C Vitamini Takviyesi

Takviye gıda kullanımı arttıkça doğrudan C Vitamini takviyeleri ve C Vitamini içeren multivitamin çeşitlerinin kullanımı da gün geçtikçe artmaktadır. Vitamin C yönünden zengin gıdalardan vücudun ihtiyacının karşılanması en sağlıklı olandır. Ancak gerekli durumlarda takviye kullanıldığında ise “en iyi C vitamini takviyesi ve markası” vücudunuzun ihtiyaçları tespit edildikten sonra uzmanınız tarafından önerilen takviyedir.

Bikalite olarak; ürünlerin kalite ve onay belgelerinin kontrolünü sağlıyor, bu ürünleri orjinal olarak üreticisinden veya distribütöründen temin ederek size ulaştırıyoruz. Uzmanınızın önerisi ile satın almayı düşündüğünüz C vitamini takviyesi ürünlerini Bikalite’den güvenle temin edebilir ve deneyimlerinizi bizimle paylaşarak gelişimimize katkıda bulunabilirsiniz.

Daha fazla bilgi için C Vitamini Takviyesi Alırken Bilmeniz Gerekenler ve C Vitamini ile İlgili En Çok Merak Edilen 11 Soru başlıklı yazılarımızı ve diğer blog yazılarımızı inceleyebilirsiniz.

Kaynakça: