Günümüzde sağlıklı beslenme bir çok farklı sebepten dolayı herkes tarafından gerçekleştirilememektedir. Özellikle modern hayatın sunduğu çalışma düzeni herkes için sağlıklı beslenme fırsatını sağlayamamaktadır. Sağlıklı beslenemeyen ya da düşük enerjili besinler tüketen bireyler gün geçtikçe supplement olarak da bilinen besin desteklerine daha çok ilgi göstermektedir. Supplementler sadece sağlıklı beslenme amaçlı değil aynı zamanda bazı dönemlerde ihtiyaç veya destek olarak da yaygın olarak kullanılmaktadır. Suplementler özellikle spor yapanlar tarafından sporcu takviyeleri olarak da kullanılmaktadır.
Supplementler Nedir ve Ne işe Yarar?
Suplementasyon olarak da bilinen besin desteği, bireyin ihtiyacına yönelik olarak uygulanır. “Besin destekleri vitamin, mineral, posa, aminoasitler, fitokimyasallar, otlar (herbal) ve botanik ürünleri kapsar” (1). Dengeli bir diyetle birlikte vücudun ihtiyaç duyduğu mikro besinler sağlanmaktadır. Ancak yeterli bir diyet gerçekleştirilemediğinde veya hamilelik gibi bazı özel durumlarda vücut daha fazla desteğe ihtiyaç duyabilir. Bu noktada supplementler ihtiyaç duyulan besin ögelerini konsantre olarak alınmasını sağlamaktadır (1).
Yeterli miktarda meyve, sebze, tahıl, protein ve yağ içeren besinler tüketildiği zaman vücut için gerekli besin ögeleri alınmış olur (2). Ancak bazı özel koşullarda ek olarak besin takviyesine ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu noktada gıda takviyeleri “belirli besinlerin yeterli alımını sürdürmeyi ve veya belirli fizyolojik işlevleri desteklemeyi amaçlamaktadır” (3). Her ne kadar destek sağlamayı amaçlasa da supplementler tıbbi ürünler değildir. Bu nedenle supleman tek başına hastalıkları tedavi etme, teşhis etme veya iyileştirme amacı ile kullanılmamalıdır (4).
Supplementlerin Faydaları
“Diyet ya da besin takviyesi olarak da adlandırılan supplementlerin ardındaki fikir, yeterli miktarda tüketilemeyecek besinleri sağlamaktır” (5). Vitamin, mineral, esansiyel yağ, aminoasit olarak bulunan takviyeler fizyolojiyi değiştirmezler ya da hastalıkları tedavi etmezler. Ancak bazı durumlarda destek olarak hayati öneme sahip olabilirler. Supplementlerin ihtiyaç olarak kullanılması gerektiği durumlardan (ki bu hekimiz taraından tespit edilmelidir) bazıları;
- “Demir yetersizliği anemisi yaşayanlar
- Gebe ve emziren kadınlar
- Menopoz sonrası kemik kaybı fazla olan kadınlar
- Yaşlılar veya uzun süreli ilaç kullananlar
- Besin alımını engelleyen hastalıklar
- Diyaliz tedavisi gören hastalar
- Düşük enerji içeren diyet tüketenler” (1) olarak sıralanabilir.
Bahsedilen durumlarda alınan supplementlerin önemli derecede yarar sağladığı durumlar mevcuttur. Hamilelik döneminde alınan folik asit önemli doğum kusurlarını azaltabilirken, kalsiyum ve D vitamini takviyesi kemikleri güçlü tutmaya ve kemik kaybını azaltmaya yardımcı olabilmektedir. Ayrıca Omega-3 yağ asitleri kalp rahatsızlıkları üzerinde olumlu etkiler yaratabilirken vitamin C ve E vitaminleri, çinko, bakır ve birkaç mineral birleşiminden oluşan multivitamin takviyesi yaşa bağlı makula dejenerasyonu olarak bilinen görme kaybını azaltabilmektedir (6). Supplementlerin gerekli olan günlük kullanım oranlarına göre faydalarını Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği’nden (7) inceleyebilirsiniz. Ancak supplementleri kontrollü kullanabilmeniz için doktorunuza danışmanız gerekmektedir.
Supplementlerin Özellikleri
Supplementler ya da besin takviyeleri vitamin, mineral, multivitaminler, yağ asitleri, botanik ürünler gibi pek çok farklı besin ögeleri içeren ürünleri barındırmaktadır. Bu nedenle her supplement farklı özelliklere sahiptir. Bu noktada önemli olan supplementleri ihtiyaca göre kullanabilmektir. Hamilelik sürecinde folik asit takviyesi büyük doğum kusurlarını önlerken, A veya E vitamini takviyelerinin bebeğinize zarar verme ihtimali vardır (8). Öte yandan gereğinden fazla alınan K vitamini kanın pıhtılaşma yeteneğinin azalmasına sebep olabilmektedir. Şifalı olarak bilinen ve halk arasında önemli bir tüketim yeri olan sarı kantaron bazı durumlarda kullanılan ilaçların parçalanmasını hızlandırabilir ve ilaçların etkinliğini azaltabilir (6). Bundan dolayı suplementasyon karar verme aşamasında doktorunuza danışmanız önemle tavsiye edilmektedir.
Supplementlerin bir diğer özelliği tıbbi ürün olmayışlarıdır. Supplementlerden farmakolojik, immünolojik veya metabolik bir etki beklenmemelidir (5). Hastalıkları tedavi etmek için tasarlanmamıştır ve sadece eksik veya ek olarak ihtiyaç duyulan besin ögelerinin yerini doldurabilirler.
Özel bir koşul olmadığı müddetçe dengeli ve yeterli bir beslenme suplementasyon durumunuzu ortadan kaldırabilir. Ancak supplementlere ihtiyaç duyulduğunda genel olarak bu desteklerin tablet, kapsül, toz veya sıvı olarak farklı formlarda bulunabilmesi kullanımını oldukça kolaylaştırmaktadır.
Supplementler Nasıl Saklanır?
Her bir supplement farklı özelliklere sahiptir. Bu nedenle her bir supplementin hassasiyeti farklıdır. Folik asit ısı ve ışığa karşı hassas olabilirken, B12 vitamini ışığa karşı yüksek duyarlılığa sahip değildir. Ayrıca supplementler selüloz, jelatin, silikon dioksit, farklı aroma ve tatlandırıcılar gibi bir çok farklı bileşenlere sahip oldukları için saklama koşulları da değişmektedir. Bu nedenle supplement kullanımlarında etiketin üzerindeki saklama koşullarına ve raf ömrüne uymak gerekmektedir (9).
Bikalite Supplement Çeşitleri
Farklı şekillerde supplementler veya besin destekleri olabilir. Form olarak kapsül, tablet, sıvı veya toz şekilde bulunan supplementler kolay kullanım seçeneği açısından çeşitlilik oluşturmaktadır. Öte yandan supplementin sahip olduğu kaynaklar doğal veya sentetik olabilmektedir. Bu noktada biyoyararlılığa uygun olan besin desteği seçilmelidir.
Bikalite olarak sunduğumuz ürünler uzman ekibimiz tarafından denetlenmiş olup, gerekli kriterler ve belgelere sahip ürünlerden oluşmaktadır. Bikalite, ürünleri orjinal olarak üreticisi veya distribütöründen temin ederek size ulaştırmaktadır. Bu nedenle doktorunuzun önerisi doğrultusunda ihtiyacınız olan supplementleri Bikalite’den güvenle temin edebilirsiniz.
Kaynakça:
- Besin Destekleri Kullanılmalı mı?
- What are Food Supplements and Who Needs Them?
- Food supplements
- What You Need to Know about Dietary Supplements
- Food supplements
- Office of Dietary Supplements - Dietary Supplements: What You Need to Know
- Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği Ekleri
- Food Supplements | healthdirect
- Shelf-Life of Vitamin Supplements in a Survival Food Supply – The Provident Prepper
Uyarı Metni