Krom

Krom, vücudun ihtiyaç duyduğu ve metabolizma için gerekli olan eser minerallerden biridir. Genel olarak krom minerali gıdalardan karşılanabilmektedir. Ancak bazı durumlarda krom eksikliği yaşama ihtimali artmakta ve bu nedenle krom takviyesi ihtiyacı duyulabilmektedir.

Krom Nedir? Ne İşe Yarar?

Kromum vücuda alınan karbonhidratların, yağların ve proteinlerin kullanılmasında yardımcı olan minerallerden biridir (1). Ayrıca kromun antioksidan etkilerinin olabileceği de düşünülmektedir (2). Krom, esas olarak karaciğer, dalak, kemik ve yumuşak dokuda birikmektedir. Fazlası ise idrarla atılabilmektedir. Bu nedenle kromun emiliminin ölçüm kriteri olarak idrar testleri kullanılmaktadır.

Kromun bazı durumlarda yararlı olabileceğine dair araştırmalar mevcuttur. Kromun yaygın çalışma alanlarından biri diyabet hastalığı üzerine olmuştur. Amerika Ulusal Sağlık Enstitüleri’nin verilerine göre kromun diyabet hastalıklarını önleyebileceği ve insülin direnci riskini de azaltabileceği sonucuna varılmıştır (2).

Başka bir çalışmada ise kromun metabolik sendrom ile ilişkisi ele alınmıştır. Metabolik sendrom insülin direnci ile başlayan daha sonrasında ise abdominal obeziteye, diyabaete, hipertansiyona ve kroner arter hastalığı gibi hastalık risklerini barındıran bir hastalıktır (3). Kromun takviyesi, metabolik sendrom için potansiyel terapötik hedef olarak görülebileceği yapılan çalışmalar sonucunda raporlanmıştır (2).

Kromun kullanılabileceği düşünülen bir başka durum ise polikistik over sendromudur. Üreme çağındaki kadınlarda oldukça yaygın olarak görülen bu durum kısırlık, obezite, yüksek tip 2 diyabet gibi pek çok hastalığa sebep olabilmektedir. Kromun düşük seviyesi ile yüksek kan kolesterol düzeyleri arasında da ilişki pek çok farklı çalışmada raporlanmıştır. Bu noktada kromun takviyelerinin yağ düzeylerinin düşürülmesi ve glisemik kontrol için önerilebileceği düşünülmektedir (2). Bir başka çalışmada ise kilo kontrolünde işe yarayabileceği düşünülen kromun yağa dönüştürülen glikoz miktarını azaltabileceğini ve protein sentezini arttırdığı için kas kütlesini de artırabileceği ortaya çıkmıştır. Ancak tüm bu çalışmaların bilimsel kabulü için daha fazla sağlık otoritesinin onayına ihtiyaç vardır (2).

Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği’ne göre, 4 yaş ve üzeri sağlıklı bireyler için Beslenme Referans Değeri olan 800 mg / gün tüketildiği koşullarda Krom:

• Normal makrobesin ögeleri metabolizmasına katkıda bulunur (4).

Krom Pikolinat Nedir? Ne İşe Yarar?

Kromun farklı formları bulunmaktadır. Bunlardan birkaçı; krom nikotinat, krom histidinat, krom pikolinat, kromla zenginleştirilmiş maya, krom klorürdür. Bu formların arasında emilimi daha yüksek olduğu için kromun yaygın kullanılan formu krom pikolinattır. Krompikolinat pek çok gıdanın da içinde bulunur, doğal ve güvenlidir.

Krompikolinatın bilimsel kanaklarda belirtilen bazı faydaları;

• Atipik depresyonu olan kişilerde depresyon semptomlarının iyileştirmeye yardımcı olması (5),
• Yeme bozukluğu olan kişilerde yeme isteğini kontrol altına almada yardımcı olması, (6)
• Kilo vermeye çalışan kişiler için açlık hissine yardımcı olmasıdır, (7)
• FDA (ABD Gıda ve İlaç Dairesi) açıklamasına göre insülin direnci riskinin azaltılmasına yardımcı olmasıdır (2).

Krom Özellikleri

Krom bileşikleri çeşitli yüzdelerde krom içermektedir. Aynı şekilde kromun takviyeleri de vücutta farklı oranlarda emilim göstermektedir. Krom pikolinat, kromnikotinat, krom klorür ve kromhistidnat bu formlardan bazılarıdır (2). Yapılan araştırmalarda krompikolinattan emilen krom oranının yaklaşık %1,2 olduğu saptanırken kromklorürden emilebilen oranının yaklaşık %0,4 olduğu raporlanmıştır (2). Ortaya çıkan bu değerlerle gıdalardan emilen kromun benzer oranda olduğu keşfedilmiştir.

Kromun faydaları ötesinde temel özelliği aslında normal makro besin metabolizmasına katkıda bulunmasıdır (8). Gıdalardan rahatça karşılanabilen kromun eksikliği halinde rahatça mineral veya multimineral olarak telafi de edilebilmektedir.

Krom Eksikliği Nedir?

Kromun eksikliği sık görülen bir eksiklik değildir. Bunun sebebi ise insanların çoğunlukla gıdalardan kromu karşılayabilmesidir. Eksikliği nadir görülen bir durum olsa da diyabetli kişiler ve yaşlı kişiler krom eksikliği riskiyle karşı karşıyadır (9). Ayrıca Amerika Ulusal Sağlık Enstitüsü verilerine göre bazı vaka çalışmalarında uzun süreli total parenteral (intravenöz beslenme) beslenen hastalarda açıklanamayan kilo kaybı gibi pek çok farklı yan etkilerin görünmesi sonucunda verilen krom takviyeleri semptomları hafifletmiştir (2).

Günlük Krom İhtiyacı Ne kadar?

Günlük maksimum olarak alınabilecek krom henüz belirlenememiştir (8). Ancak yeterli alım miktarları şu şekildedir (1);

Krom Takviyesi Ne Zaman Alınmalı?

Kromun takviyesinin ne zaman alınması gerektiğini doktorunuz size bildirecektir. Bunun en önemli sebebi kromun takviyesi haricinde başka ilaçların kullanılıp kullanılmadığıdır. Herhangi bir yan etki, başka ilaçlarla etkileşim veya farklı sağlık koşullarına sahip olmak kromu takviye olarak alımınızı etkileyebilir. Bu nedenle doktorunuzun takibi ile birlikte kullanılmasında yarar vardır.

En İyi Krom Takviyesi

Kromu almanın en iyi yolu dengeli beslenmedir. Ancak ihtiyaç halinde kromun takviyeleri de kullanılabilir. Birçok takviye edici gıda yazımızda belirttiğimiz gibi “en iyi krom takviyesi”, vücudunuzun ihtiyaçları tespit edildikten sonra doktorunuz tarafından önerilen üründür.

Takviye ihtiyacı farklı koşullarda ortaya çıkabilmektedir. Bikalite olarak; tüm takviye gıda ürünlerinde olduğu gibi krom takviyelerini de öncelikle uzman ekibin denetiminden geçiriyor, ürünlerin kalite ve onay belgelerinin kontrolünü sağlıyor, bu ürünleri orjinal olarak üreticisinden veya distribütöründen temin ederek size ulaştırıyoruz.

Kaynakça:

1. Chromium - Consumer
2. Chromium - Health Professional Fact Sheet
3. Metabolik Sendrom
4. Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar Tebliği (No: 2013/49)
5. Chromium Information
6. A Double-Blind, Placebo-Controlled, Exploratory Trial of... : Journal of Psychiatric Practice®
7. Effects of chromium picolinate on food intake and satiety
8. Mevzuat Bilgi Sistemi  
9. Chromium<;

Uyarı Metni