Pandemi öncesinde iş güvenliği ekipmanı olarak kullanılan ve solunum maskesi, toz maskesi, koruyucu maske ve filtreli maske gibi farklı isimlerle bilinen maskeler pandemi sürecinde Korona virüsten korunmak için yaygın olarak tercih edildi. "Maskeyi takanın virüs yaymasını engelemek" amacıyla üretiler cerrahi maske çeşitlerinin aksine solunum maskesi çeşitleri "maskeyi takanın virüs almasını engelemek" amacıyla üretilmiştir. Piyasada daha çok N95 maske ve FFP3 maske olarak bilinen maskeler koruyucu maskedir ve en yüksek koruma oranına sahiptir. Bu sebeple sağlık çalışanları, kalabalık ortamlarda çalışanlar, toplu taşıma araçları kullananların ve yüksek rüsk grubunda olanların solunum maskesi takması önerilir.
Koruyucu Maske Nedir ve Ne İşe Yarar?
Havada ve ortamda bulunan toz parçacıkları, mikroorganizmalar, duman ve aeresol gibi maddelerin nefes alıp verme ile insan vücuduna girmesini filtreleme yaparak engelleyen maske türüdür. Teknik olarak “partiküllere karşı filtre edici yarım maske” olarak adlandırılır.
Meltblown maske kumaşı ve spunbond maske kumaşı kullanılarak genellikle imal edilirler. Meltblown, tabakalı yapısıyla gözenekleri çok küçük yapıda bir nonwoven maske kumaşı türüdür. Spunbond ise daha kolay işlem görebilen, renklendirilebilen, antibakteriyel ve su geçirmezlik gibi özelliklere sahip olan bir kumaş türüdür. Bu kumaşların belirli teknik (genellikle 5 katlı maske veya 6 katlı maske) ve sıra ile kullanılmasıyla meltblown filtreli maske imal edilir. 0,6 mikron boyutundaki partiküllere karşı filtrasyon yeteneğiyle testlerden geçer ve sınıflandırılırlar.
Zehirli parçacıkların, dumanın, hapşırma ile oluşan damlacıkların, havada asılı bulunan aerosollerin, zararlı tozların, virüslerin, bakterilerin, mantarların, mayaların boyutları ve ortamda bulunma şekilleri (mikroorganizmalar bir parçacığa asılı halde ya da gruplar halinde bulunabilir) göz önüne alınarak üretilirler.
Yüksek filtreli maske olmalarının yanı sıra rahat nefes alabilen bir yapıya da sahip olmaları önemlidir. Uzun süreli kullanımlar için üretildiklerinden, solunum sorunlarına yol açmamaları beklenir.
Koruyucu Maske Çeşitleri Nelerdir?
Temel olarak zehirli parçacıkları, dumanı, toz partiküllerini ve mikroorganizmaları solunum öncesinde filtreleme amacıyla kullanılırlar. Kullanım alanlarına ve amaçlarına göre farklı özelliklerde olabilirler. Kimyasal maddelerin yoğun olduğu ortamlar, tozun yoğun olduğu ortamlar, enfeksiyonların yoğun olduğu ortamlar, kaynak yapılan ortamlar ve dumanın yoğun olduğu ortamlar için farklı özellik, filtreleme sistemleri ve ventil yapıları kullanılan türleri vardır.
Amerika, Avrupa, Çin, Japonya gibi ülke/ülke birliklerinin farklı test standartları, gereklilikleri ve sınıflandırmaları mevcuttur. Türkiye, Avrupa komisyonunun kabul ettiği standartlarda ürünleri uygun görmektedir. Dünya genelinde Avrupa ve Amerika normlarına sık rastlanmaktadır.
Ürünler test aşamasında filtreleme oranı, nefes alınabilirlik gibi testlere tabi tutulurlar. Bu testler sonucunda ürünler sınıflandırılır ve uygun olanlar toplumun kullanımına sunulur.
Türkiye’de bu ürünler kişisel koruyucu donanım ürünleri olarak bilinip solunumla ilgili koruyucu cihazlar olarak tanımlanırlar. Koruyucu maske üretiminin Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği'ne uygun olarak yapılası beklenir. Bu ürünler için TS EN 149 özellik, deney ve işaretleme standardını Türk Standartları Enstitüsü (TSE) yayınlamıştır. Ürünlerin bu test standardına ve yönetmeliğe uygun olması gerekmektedir.
Avrupa ve Türkiye standartlarına filtreleme seviyelerine göre FFP1 maske, FFP2 maske ve FFP3 maske tipleri bulunmaktadır.
Amerika’da ise Ulusal Mesleki Güvenlik ve Sağlık Enstitüsü (NIOSH) ürünlerin test metodunu belirler. Bu test metoduna göre ürünler N95 maske, N99 maske ve N100 maske olarak sınıflandırılır.
“N” koduyla değerlendirme yapılır; test sonucunda %95 ve üzerinde filtreleme yapan maskeler N95 maske adıyla sınıflandırılır. Avrupa Komisyonu'nun belirlediği test standardında ise %99,97 ve üzeri filtreleme sağlayan solunum maskesi FFP3 maske adıyla sınıflandırılır.
Kullanım alanlarına özel olarak kimyasalları filtreleyen türleri veya aktif karbon filtreli türleri de bulunmaktadır.
Ventilli maske ve ventilsiz maske türleri de nefes verme açısından farklılık yaratır. Tozlu ortamlarda kullanımda rahat nefes verebilmek önemlidir. Ventilli maskeler dışardan alınan havayı tam olarak filtrelerken, dışarıya ventil yoluyla verilen hava filtrelenmez. Bu da nefes alıp vermeyi kolaylaştırmanın yanında terleme ve buğu sorunlarına çözüm olur. Ancak salgın ve enfeksiyon durumlarında ventilsiz maske kullanımı uzmanlar tarafından tavsiye edilir. Çünkü hasta veya hastalık taşıyıcısı kişi nefes verirken hastalığı yayabilir. Bu sebepten bu durumlarda verilen havayı da filtrelemek gerekir.
İmal edilirken dışarıdan alınan ve dışarı verilen havayı tam olarak filtre etme amacı olduğundan, filtreli kumaşların yanında ürünün ağzı, burnu ve çeneyi tam olarak kapatacak yapıda olması da önemlidir. Bu sebepten toz maskesi çeşitleri genellikle kendinden kalıplı halde imal edilirler. Burun telli maske yapısında burnu tamamen kapatıp yüzün şeklinin alması sağlanır. Ayrıca kulak veya kafa bantları sayesinde ürünün yüze tam oturması ve esnememesi amaçlanır. Bantların esnekliği kullanımda güvenliği sağlarken rahatsız etmeyecek yapıda olması istenir. Rahat ve estetik maske ürünlerinde ürünün birleşme noktaları, burun klipsi, bantları yüksek basınç ve ses tekniğiyle full ultrasonik maske yapısında birleştirilir. Bu da iplik çıkması, iplik kaynaklı tahriş gibi sorunların önüne geçerek rahat ve uzun süreli kullanımı amaçlar.
Solunum Maskesi Ne Kadar Süre Takılmalıdır?
Koruyucu solunum maskesi standardında ürünün iş koşulları altında ne kadar süre kullanılabileceğini test eder. Akredite laboratuvarlardan alınan test raporlarında başarılı olan ürünler, uzman görüşlerine göre 8 saat kullanılabilir. Bu süreçte üründe nemlenme, ıslanma ve yırtılma gibi olumsuz durumlar oluşursa ürünün yenisiyle değiştirilmesi tavsiye edilir. Raf ömrüne ve kullanma talimatına aykırı durumlardaki koruyucu maske kullanılmamalıdır.
Toz maskesi kullanım süresini ortamın toz yoğunluğu, hasta sayısı, duman yoğunluğu, ortamın nemi ve sıcaklığı etkilemektedir.
N95 Maske, FFP3 Maske ve Diğer Toz Maskesi Çeşitleri Koruma Oranları
Avrupa ve Türkiye standartlarında;
- FFP1 maske filtre testlerinden en az %80 ve üzeri ürünleri,
- FFP2 maske %94 ve üzeri ürünleri,
- FFP3 maske %99,97 ve üzeri filtrasyona sahip solunum maskesi ürünleri ifade eder.
Amerikan standartlarında ise;
- N95 maske %95 ve üzeri,
- N99 maske %99 ve üzeri,
- N100 maske %99,97 ve üzeri filtrasyon sağlayan solunum maskesi ürünler için kullanılır.
Kaliteli Koruyucu Maske Özellikleri
En kaliteli solunum maskesi ürünlerinde bulunması gereken en önemli özellik filtrasyonun üst seviyede olmasıdır. Yine en iyi solunum maske ürünleri bunun yanında kullanım rahatlığı ve konfor da sunar. Ayrıca üreticileri bu filtrasyon ve nefes alınabilirlik özelliklerini akredite laboratuvarlarda ürünlerini test ettirip, belgelendirmelidir. Maske seçiminde ürünün test raporlarına ve firmanın kalite belgelerine bakmak gerekir. Üreticiler üretim için gerekli kalite altyapılarına sahipse, güvenilir maske üretimi için gerekli şartları sağladıkları anlaşılır. Yine üreticiler, üretimde hijyeni ispat etmek için bağımsız kuruluşlara kendilerini denetlettirip bu farklarını belgelendirebilirler.
En kaliteli N95 maske ve diğer toz maskesi türlerinde genellikle kolay şekil alabilen burun teli bulunur. Bununla beraber dikişsiz yapıda imal edilirler. Bu ürünlerde genellikle iç katman antibakteriyel yapıda olup, en dış katman ise sıvı geçirmez yapıda imal edilir. Toz maskesi ürünlerinin hijyenik paketlenmesi, kolay taşınması ve kolay muhafaza edilmesi de önemlidir.
Ürünlerin standarda uygunluğu önemlidir. Türkiye ve Avrupa ülkeleri TS EN 149 standardının sonuçlarını kabul ederler. Bu standarda göre Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) gibi uluslararası saygın akreditasyon kuruluşları tarafından akreditasyona sahip laboratuvarlarda test edilen başarılı olan koruyucu maske uygun kabul edilir.
Üreticiler sürekli aynı kalitede ürün üretmek ve üretimde kaliteyi korumak için kalite yönetim sistemleri kullanırlar. ISO 9001 gibi sistemler üreticinin kalitesini güvence altına almayı amaçlar. Bu sistemlere sahip olup aynı zamanda bunu TÜRKAK gibi uluslararası saygın akreditasyon kuruluşları tarafından akreditasyona sahip bağımsız denetleme kuruluşlarına sertifikalandıran firmalar; bu sisteme sahip olduklarını kamuoyuna ispat ederler.
Bunun yanında üreticiler üretimde hijyen, yetkinlik, kalite, sağlık gibi kavramları içselleştirmek ve kamuoyuna duyurmak amacıyla başka belgelere de sahip olabilirler. TSE COVID-19 Güvenli Üretim Serfitikası'na sahip üreticiler, üretimde pandemi etkilerini göz önüne aldıklarını ispat ederler. Yine GMP (İyi üretim uygulamaları) ve TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi gibi belgeler üreticinin iyi üretimini ve yetkinliğini kanıtlar.
Bu ürünler Koruyucu Donanım Yönetmeliği'ne uygun olarak üretilmelidir. Üreticiler gerekli ürün test raporları ve firma kalite altyapısıyla bu şartları sağlarlar. Avrupa komisyonu tarafından bu yetkinliği incelemek be belgelendirmek amacıyla yetkilendirilen onaylanmış kuruluşlar bulunur. Bu kuruluşlar ürünün ve üreticinin Avrupa normlarına uygunluğunu denetler ve teknik raporlarıyla bunu deklare ederler. Bu sayede hem onaylanmış kuruluş hem de üretici tarafından ürünlerin Avrupa gerekliliklerini sağladığı yani CE belgesine sahip olduğu beyan edilir.
Kaliteli maske ürünleri genellikle filtreleme ile beraber insan sağlığını da önceler. Bu sebepten en iyi FFP3 maske diğer toz maskesi ürünleri kanserojen madde, alerjen madde ve diğer zararlı maddeleri içermezler. Bunun için test raporları ve üretici beyanları bulunur. Solunum yolunda doğrudan bulunan ve cilde doğrudan temas eden bu ürünlerin insan sağlığına zarar vermemesi de en az diğer noktalar kadar önemlidir.
Bikalite Koruyucu Maske Çeşitleri
Bikalite olarak uzman kalite ekibimizle sizin için kaliteli, belgeli ve orijinal ürünleri üreticisinden veya distribütöründen temin ederek size memnuniyetinizi üst seviyede tutacak şekilde ulaştırıyoruz. Bununla birlikte; her insanımızın ne aldığını, neden aldığını bilmeyi hak ettiği gerçeğinden hareketle, elimizden geldiğince ürünler ve ürün gruplarıyla ilgili bilgi vermeye çalışıyoruz.
İçeriğimizi beğendiyseniz, daha çok kişiye ulaşabilmesi için paylaşabilirsiniz. İstediğiniz özelliklerde kaliteli N95 maske ve FFP3 maske satın almak için ürünlerimizi inceleyebilirsiniz.
Sağlığınızı korumak için Korona Market bölümündeki ürün çeşitlerimize göz atın!