Bir ortamda veya yüzeyde mikropların, virüslerin, bakterilerin etkisini yok etmek ve hijyen sağlamak amacıyla kullanılan ürünler dezenfektan olarak adlandırılır. Ürünler insan vücudunda el ve cilt hijyeni/sterilizasyonu amacıyla kullanılıyorsa antiseptik olarak da nitelendirilir. Yaygın kullanımda cilt dezenfektanı, el dezenfektanı ve el antiseptiği aslında aynı şeyi ifade eder. Fakat cerrahi uygulamalarda sağlık profesyonelleri tarafından kullanılan ürünler daha çok antiseptik olarak tabir edilirken; halk tarafından günlük hijyen gerektiren uygulamalarda kullanımda da dezenfektan tabiri daha sık kullanılır.
Dezenfektanlar, sağlık alanında hastayı dış kaynaklı enfeksiyonlardan koruma amacıyla sağlık profesyonelleri tarafından sıkça kullanılır. Bir diğer kullanım alanı ise, halkın el ve cilt üzerinde hijyen sağlaması ve zararlı mikroorganizmaların yok edilmesi amacıyla kullanımıdır.
El Dezenfektanı / El Antiseptiği Nedir ve Ne İşe Yarar?
El ve cilt dezenfektanı, elde ve ciltte bulunabilecek bakteri, virüs, mantar ve maya gibi mikroorganizmaları tamamen yok ederek veya etkisini ortadan kaldırarak hijyen sağlamaya yarayan kimyasal ürünlerdir. Cerrahi uygulamalarda sterilizasyon sağlama amacıyla kullanılabilirler. Günlük kullanımda da hijyen sağlamada ve mikropların etkilerinden korunmada yardımcı olurlar.
Mikroorganizmaların tamamına ya da büyük bölümüne karşı hijyen sağlanması isteniyorsa etki skalası geniş dezenfektanlar tercih etmek gerekmektedir. Cerrahi uygulamalarda kullanılan el antiseptiği ürünlerinin etki alanı günlük kullanıma göre geniştir. Günlük kullanımda da özellikle korunmak istenen bir tür var ise o türe karşı etkili olan el antiseptiği tercih etmek gerekmektedir. Her mikroorganizmanın hücre yapısı farklı olduğundan onu etkisiz hale getirebilecek ürünlerin de yapısı farklı olmaktadır. Bu sebepten kullanım alanı ve kullanım amacı belirleyip, ona uygun ürünler tercih etmeliyiz.
El ve Cilt Dezenfektanı Ne Kadar Süre Etkilidir?
Cilt dezenfektanı kullanım süreleri, etkili olunan mikroorganizma türüne ve kullanım alanına göre değişmektedir. 30 saniye ile 5 dakika arasında kullanım süreleri olabilmektedir. Cerrahi uygulamalarda günlük kullanıma göre daha uzun süre cildin dezenfektana maruz kalması gerekmektedir. Yine her mikroorganizma türü için aynı sürelerde etki söz konusu olmadığından, cilt dezenfektanı etiketinde yer alan bilgilere göre kullanılmalıdır.
Bazı ürünler kullanımdan bir süre sonra dahi etkisini devam ettirebilmektedirler. Ürünlerin üzerinde bu bilgiler yer alabilmektedir.
Ayrıca el antiseptiği kullanımında asla unutulmaması gereken husus, bu ürünlerin kimyasal ürünler olduğu ve insan cildine doğrudan temas ettiğidir. Bu sebepten kullanım talimatlarına aykırı durumlara maruz kalan, raf ömrü tükenen ve güvenliğinden endişe edilen ürünler asla kullanılmamalı, biyosidal ürünlerin atık koşullarına uygun bertaraf edilmelidir. Aksi takdirde kullanım sonrası ciddi sağlık sorunları oluşabilmektedir.
El Dezenfektanı Koruma Oranları
Ürünün etki ettiği mikroorganizma türler ve hangi türlerde ne kadar etkili olduğu ürünlerin etiketinde mevcuttur. Ayrıca ürünün kullanım alanı (tıbbi-günlük) değerlendirmeleri de ürün etkisini anlamak için önemlidir. Kullanım süresi, kullanma alanı ve etki türüne göre değişmekte olup, etikette yer alan süreler boyunca uygulandığında tam etkisini göstermektedir. Testler %80 ve üzeri etkiyi başarılı sayarken; bazı üreticiler %99 ve üzerinde etkili olan el dezenfektanı üretebilmektedir. Ürün seçiminde kullanım alanı, kullanım amacı ve etki etmesini beklediğimiz türleri belirleyip ona göre ürün tercihinde bulunmalıyız.
El ve Cilt için Dezenfektan Satın Alırken ve Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ürünlerin etkili olduğu mikroorganizma aileleri ve türleri çok önemlidir. Kullanmadan önce hedeflenen etki türlerini incelemekte fayda vardır. Ürünler genel olarak bakteriler, virüsler, mantarlar, mayalar ve mite’ler üzerinde etkili olabilmektedir. Laboratuvarlarda her mikroorganizma grubundan belirli mikroorganizma türlerine karşı etki testleri yapılır; bunun sonucunda ürünlerin etkili olduğu türler tespit edilir ve dezenfektan etiketinde yer alır. Genel olarak;
- Ürünler, alkol ve/veya daha farklı kimyasal içeriklerden oluşabilir. Alkolsüz ve alkollü dezenfektan / antiseptik türleri bulunabilmektedir.
- Cilt dezenfektanı içeriğinin cilde uygun olması gerekmektedir. Cilt üzerinde birikim yapan ve cilt tarafından tolere edilemeyen aktif maddeler içermemelidir.
- Cilt dezenfektanı, cilt pH’ına uygun olmalıdır.
- Uzun süreli cilt dezenfektanı kullanımı ciltte çatlama, kuruluk ve yara gibi sorunlara yol açabilmektedir. Bu sebepten gliserol gibi nemlendirici içeriğe sahip olan ürünlerin tercih edilmesi durumunda bu sorunlarla daha az karşılaşılacaktır.
- Ürünler cilde doğrudan temas ettiği için mikroorganizmalara karşı etkinliğinin yanında insan sağlığına zarar vermeyen yapıda olması da en çok dikkat edilecek noktalardan biridir. Bu sebepten ürünlerin dermatolojik olarak test edilmesi ve cilt kullanımına uygun olması gerekmektedir.
- El dezenfektanı, kullanımda kişiyi en az rahatsız edecek şekilde tasarlanmalıdır.
- Hijyen sağlama amacıyla sürekli olarak kullanılan bir ürünün günlük kullanıma uygun olması gerekmektedir.
- Ürünün ağır kokulu olması kullanımda rahatsızlık oluşturabileceğinden, hijyen açısından riskler meydana getirebilir. Parfümlü el dezenfektanı ürünleri bu sorunu çözmeye çalışmaktadır.
- Ayrıca ürünün elde yapışma gibi kötü hissiyat oluşturması da kullanımda rahatsızlık vermektedir. Bu hissiyatı oluşturmayan el dezenfektanları sürekli ve rahat kullanım imkanı sunar.
- Cerrahi operasyonlarda kullanımda ürünün elin, bileklerin ve açıkta kalan kısımların tamamına etki etmesine dikkat edilmelidir.
- Cerrahi dezenfektan kullanımında ürün etiketinde belirtilen kullanım sürelerine dikkat edilmelidir. Günlük kullanımda etki süresiyle cerrahi kullanımda etki süresi farklılık gösterebilmektedir.
- Bazı ürünler kullanım öncesinde seyreltme gibi uygulamalar gerektirirken; bazıları da kullanıma hazır halde kullanıma sunulur. Bu sebeple el antiseptiği kullanımı öncesinde etiket mutlaka incelenmelidir.
Kaliteli El Dezenfektanı / El Antiseptiği Özellikleri
Hijyen sağlama amacıyla vücut üzerinde kullanılan ürünleri değerlendirirken, hijyen görevini tam olarak yerine getirmesine, bunu sağlarken insan sağlığına zarar vermemesine, kullanımda kolaylık sağlamasını ve de tüm bunları teknik test raporlarıyla ve kalite belgeleriyle kanıtlamasını beklemek gerekir. En iyi antiseptik, en iyi dezenfektan, en kaliteli antiseptik ve en kaliteli dezenfektan sorularına doğru yanıt(lar)ı ancak bu şekilde bulabiliriz.
Mikroorganizmalara karşı etkili olduğu akredite laboratuvarlar tarafından verilen test raporlarıyla kanıtlanan ürünlerin, kullanım amacına uygun özellikler taşıdığına inanabiliriz. Burada test standartlarının hangi kullanım alanı için verildiğine bakmak önemlidir. Test raporları tıbbi amaçlı kullanım ve günlük kullanım için ikiye ayrılır. Bazı ürünler her iki şartı da karşılayabilir. Ayrıca test raporları mikroorganizma ailesi ve türleri üzerinde yapılabilir. Yani sadece bir virüs türü üzerinde ve/veya birkaç virüs türü üzerinde ve/veya birkaç virüs ve bakteri türü üzerinde etki testleri gerçekleşebilir. Kullanım amacına göre etki türlerini incelemek gerekir. Ayrıca ürünler testten %80 ve üzeri etkili olursa uygun sayılmaktadır, fakat bazı ürünler %99 ve üzeri etkiyle üstün hijyen de sağlayabilmektedir.
Ürünün etki raporlarının yanında dermatolojik testlerini incelemekte fayda vardır. Cilt dezenfektanı ürünün cilt üzerinde olumsuz etkilere sahip olmaması ve kullanım sonrasında sağlık sorunlarına yol açmaması istenir. Kimyasal analiz, stabilite ve dermatolojik uygunluk bu ürünlerde olmazsa olmazlardandır. Akredite laboratuvarlar tarafından bu alanda yapılan testlerden başarılı olan ürünleri kullanmak önemlidir. Bu testlerde ürün pH’ı, içerdiği aktif maddeler, renk, koku gibi durumlar analiz edilmektedir.
Bir markanın testlerden başarıyla geçmesi, o ürünün laboratuvara gönderdiği numunenin başarıyla testlerden geçmesi anlamına gelir. Üretim süresi boyunca firmanın bu kaliteyi sağlaması ise teknik ve kalite altyapısında yatar. Üretici firma, Sağlık Bakanlığı tarafından sürekli olarak denetleniyor ve Biyosidal Ürünler Yönetmeliği’ne uygunsa ancak o zaman kullanılmalıdır. Ayrıca Biyosidal Ürün Ruhsatı'na sahip olan ürün, bakanlık tarafından sistemden kamuoyuna duyurulmaktadır; buradan takip gerçekleştirmek de mümkündür.
Bakanlık uygunluğuyla beraber firmalar kalitelerin stabil halde tutmak için ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi gibi ek uygulamalara sahip olabilmektedir. Saygın akreditasyon kuruluşları tarafından akredite edilen bağımsız denetçi kuruluşlar firmaları denetler ve bu sistemlerin varlığını belgeler. Bununla beraber tıbbi alanda kullanılan ürünler üreten firmalar aynı kuruluşlara kendini ISO 13485 Medikal Cihazlar Kalite Yönetim Sistemi gereksinimlerine göre de denetlettirip belgelendirir. Bu firmanın tıbbi ürün üretimi için gerekli kalite stabilitesi, depolama, hammadde seçimi gibi konularda uygun olduğunu gösteren etkenlerden biridir.
Ayrıca birçok üretici üretim kalitesini sürekli artırmak istemekte ve ek kalite sistemleri uygulayabilmektedir. GMP gibi İyi Üretim Uygulamaları'na, TSE COVID-19 Güvenli Üretim Sertifikası’na ve/veya FDA (Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) kayıt belgesine sahip olabilmektedirler. Her artı kalite değerlendirmesi, firmanın daha kaliteli ve stabil ürün ürettiğini gösteren etkenlerden biridir. Burada önemli nokta bu denetleme kuruluşlarının TÜRKAK (Türk Akreditasyon Kurumu) ve/veya uluslararası saygın bir akreditasyon kuruluşunca akredite edilmesidir. Çünkü hem firmanın güvenirliği hem de denetçi kuruluşun güvenirliği açısından bu çok büyük bir etkendir.
Bikalite El Dezenfektanı Çeşitleri
Bikalite olarak uzman kalite ekibimizle sizin için kaliteli, belgeli ve orijinal ürünleri üreticisinden veya distribütöründen temin ederek size memnuniyetinizi üst seviyede tutacak şekilde ulaştırıyoruz. Bununla birlikte; her insanımızın ne aldığını, neden aldığını bilmeyi hak ettiği gerçeğinden hareketle, elimizden geldiğince ürünler ve ürün gruplarıyla ilgili bilgi vermeye çalışıyoruz.
İçeriğimizi beğendiyseniz, daha çok kişiye ulaşabilmesi için paylaşabilirsiniz. İstediğiniz özelliklerde iyi el dezenfektanı satın almak için ürünlerimizi inceleyebilirsiniz.