Günümüzde işlenmiş gıdalara olan ilgi azalmakta ve doğal ya da “faydalı” olarak tanımlanan gıdalara ilgi artmaktadır. Bu bilgi doğrultusunda popüler olan ürünlerden biri de arı ürünleridir. Arı ekmeği / perga ise diğer arı ürünleri gibi yararlı bulunan ve oldukça merak edilen ürünlerden biridir. Halihazırda yapılmış olan ve yapılmaya devam eden çalışmalar, arı ekmeğinin sadece arılara değil insanlara da yararlı olabileceğini öne sürmektedir. Arı ekmeği uzun zamandır şifalı olarak bilinse de bilimsel olarak veriler yakın zamanda toplanmaya başlanmıştır.

Arı Ekmeği Nedir, Ne İşe Yarar?

Bal arısı; su, polen ve nektarla beslenmektedir. Polen; protein, yağ ve vitamin ihityacını giderirken nektar ise arıya ihtiyacı olan karbonhidratı sağlamaktadır. Bu nedenle arılar bol miktarda polen toplamaktadırlar. İşçi arılar arka ayaklarında topladıkları polenleri kovana dönerek boşaltırlar ve aynı zamanda korunmasını sağlamak için polenin üzerini bal ve balmumu karışımı ile kapatırlar. Bu karışım ise zaman ve ısı ile farklı kimyasal reaksiyonlara girer ve değişikliğe uğramış ürün arı ekmeği olarak kabul edilir (1).

Polen, depolanıp arı ekmeğine dönüşmekte ve kovan bu arı ekmeğini tüketerek temel protein ihtiyacını gidermektedir (2). Polenin arı ekmeğine dönüşebilmesi için arının polenleri kovandaki peteklere aktardıktan sonra bir müddet beklemesi gerekmektedir. Böylece arının salgılarının etkisiyle polenler fermente olup perga veya arı ekmeğine dönüşmektedir (3, 4).

Arılar arı ekmeğini kovandaki yavrular için ve aynı zamanda kraliçe arı için üretmektedirler. Arı ekmeği ya da perga insan için de oldukça değerlidir. İçinde pek çok besini barındıran arı ekmeği polenden daha kıymetli olarak bilinmektedir. Bunun sebebi ise polenin dışında bulunan zar, sindirimi zorlaştırabilmektedir. Ancak arıların fermente ettiği arı ekmeği, zarı parçalayıp polenin içindeki besinleri açığa çıkarmaktadır (5). Bu nedenle sindirimi çok daha kolay olmaktadır. Arının peteklere depoladığı polen iki haftada fermante olmaktadır. Arı ekmeği, içinde bulundurduğu mineraller, vitaminler ve diğer fenolik bileşikler açısından polenle aynı besinleri içermektedir (6). Ancak perga oran olarak polenden çok daha fazla biyoaktif özellik içermektedir. Hem daha kolay sindirilebilmesi sayesinde, hem de besin içeriği açısından daha kıymetli bulunmasıyla arı ekmeği, uzun zamandır fayda sağlaması amacıyla insanlar tarafından tüketilmektedir.

Arı Ekmeği Besin Değeri

Perga besin içeriği yönünden oldukça zengindir. Polenin fermente edilmiş hali olan arı ekmeği, her ne kadar polenle aynı besin değerlerine sahip olsa da polene göre daha fazla K vitamini, indirgenmiş şeker, lif ve daha az nişasta içerdiği saptanmıştır (7). Arı ekmeğinin yaklaşık besin içeriği %14-37 protein, %24-34 karbonhidrat, %3.2 laktik asit, %6-13 yağ, %18 amino asit ve vitaminlerden oluşmaktadır (8).

Arı Ekmeği Özellikleri

2021 Nisan ayında görüşe açılan Türk Gıda Kodeksi Arı Ürünleri Tebliği Taslağı’na göre arı ekmeğine dışarıdan herhangi bir madde ilave edilemez.

Taslağa göre perga özellikleri şu şekildedir (4):

İçerik	Miktar %
Rutubet % (en fazla)	22
Protein % (en az)	14
Kül % (en fazla)	3
Glukoz+fruktoz	5

Arı Ekmeğinin Faydaları

Perga, içeriği itibariyle çok zengin besinleri bir arada bulundurmaktadır. Bu besinler arasında protein, yağ asitleri, karbonhidratlar ve vitaminler bulunmaktadır. Çeşitli besin içeriği sayesinde pek çok farklı durumlarda yarar sağlaması amacıyla kullanılmaktadır. Avrupa Birliği ve Türkiye ortak çalışma sonucunda yayınlanan Apiterapi El Kitabına göre arı ekmeği faydalarından bazıları şunlardır:

Kanamalı diş eti koruma tedavisinde destekler,
Tansiyon ve kronik kabızlık tedavilerinde yardımcı olur,
Laktik asit sayesinde sindirimi destekler,
Prematüre çocuklarda pediatrik amaçla uygulanır,
Alerjik reaksiyonları azaltır,
Kan kolesterol seviyesini düzenler, (8)
Parkinson, alzheimer gibi hastalıklar için koruyucudur,
Kardiyovasküler ve artrit hastalarında tedavi edici etkisi vardır, (9)
Kansere karşı bağışıklık sistemini güçlendirir (3).

Tarım ve Orman Bakanlığı Kafkas Arısı Üretim, Eğitim ve Gen Merkezi Müdürlüğü’ne göre perga ayrıca, içerdiği yoğun ve yüksek besin içeriği ile vücuttaki yorgunluğa iyi gelebilir, zihin ve dikkat bozukluğunu azaltabilir ve yaşlanmayı da geciktirebilir (3).

Arı Ekmeği / Perga Nasıl Tüketilir?

Arı ürünlerinin çoğunluğunda olduğu gibi arı ekmeği tüketiminde de farklı sorular akla gelmektedir. Öncelikle arı ekmeğinin biyoetkililiğinin devamı için uygun şartlarda saklanması çok önemlidir. Perga hassas bir ürün olduğunu için serin, gün ışığı almayan ve rutubetsiz yerde saklanmalıdır. Aynı zamanda bekletilmeden tüketilmeye başlanması gerekmektedir (10). Öte yandan takviye olarak kullanılan arı ekmekleri ise tüketilirken mutlaka etiketine uyulması gerekmektedir. Her arı ürününde olduğu gibi ilk tüketimde alerjik olasılık ya da reaksiyonlar gözlemlenmeli ve bir hassasiyet durumu ortaya çıkmazsa tüketilmelidir. Yoğun içeriğe sahip bir besin olduğu için ürünün kullanma talimatlarına uyulması gerekmektedir.

Arı Ekmeği Çeşitleri

Arı ekmeği, arı ürünleri arasında tadı hoş olan ürünlerden biridir. Sade olarak yenilebildiği gibi, yiyeceklere karıştırılarak da tüketilebilir. Arı ürünlerinin bir diğer formu da kapsül şeklindedir. Kapsül olarak kullanılan arı ekmeği ise günlük belirlenen dozda kullanılabilir.

Genel olarak arı ürünlerinde, ürünün beden üzerinde etkili olabilmesi için niteliği, kalitesive orijinalliği çok önemlidir. Bikalite olarak sunduğumuz ürünleri, ekibimizin denetiminden geçiriyor, ürünlerin sahip olması gereken gerekli kalite ve güvenilirlik belgelerine emin olduktan sonra orjinal olarak size üreticisinden veya distribütöründen ulaştırıoruz. Bu nedenle Bikalite ürünlerini güvenle kullanabilir ve geri dönüşlerinizle gelişmemize katkıda bulunabilirsiniz.

Kaynakça: